Hex
Zakelijke gegevens
Titel: Hex
Schrijver: Thomas Olde Heuvelt
Uitgeverij: Luitingh-Sijthoff
Pagina's: 353
Flaptekst
Het pittoreske dorpje Beek is in de greep van de zeventiende-eeuwse Wylerheks, die met haar dichtgenaaide mond en ogen de bewoners de stuipen op het lijf jaagt. Haar aanwezigheid is een lang bewaard geheim, maar wanneer een groep jongeren viral besluit te gaan, laat de heks de gemeenschap afglijden naar middeleeuwse praktijken... Eerste zinnen Stefan de Graaf kwam juist op tijd om de hoek van het parkeerterrein achter de Nico de Witt-supermarkt gerend om te zien hoe Katharina van Wijler werd overreden door een antiek draaiorgel. Even leek het een optische illusie, want in plaats van dat de vrouw achterover op straat werd geworpen, loste ze op in krullend houtsnijwerk, gevederde engelenvleugels en chroomkleurige orgelpijpen.
Samenvatting
Eerst maken we kennis met Stefan de Graaf en zijn gezin: vrouw en twee zoons. Ze wonen in Beek (een Gelders dorp nabij de Duitse grens) en we zien ook "oma" (die een vreemde heks is). Via een App kun je zien waar de heks is. Er is blijkbaar een volgsysteem waarin de heks steeds door bewoners wordt aangemeld. Buitenstaanders worden zo veel als mogelijk geweerd in het dorp, want je kunt het vanwege de vloek van de heks daarna niet meer verlaten. Er is een controleteam (HEX o.l.v. Robert Grim) dat daarop let. Robert Grim legt daarna aan bewoners (en dus ook aan de lezer) uit hoe de heks als 350 jaar in Beek woont, ze is opgehangen, omdat ze haar eigen kind tot leven had gewekt en van hekserij was beschuldigd. De bevolking heeft destijds haar ogen en mond dichtgenaaid. Toen men in 1967 de hechtingen van de mond wilde weghalen, kwam er onheil in het dorp. Jongelui uit het dorp willen toch iets ondernemen om een einde te maken aan hun isolement. Op woensdag komt de heks altijd lopend naar het centrum. Zo laten ze de heks tegen een lantaarnpaal aanlopen. De grootste pestkoop is Jelmer Holst, de zoon van een overleden slager. Gemma, zijn moeder, brengt in het geheim offers aan de heks. Jelmer gaat met twee vrienden Jules en Burak door met het treiteren. Met een Stanleymes kerft hij in de borst van Katharina en hij hitst de hond Fledder van Timo tegen haar op. Niet lang daarna neemt de heks wraak. Jelmer en zijn twee vrienden worden opgepakt en er is een volksgericht. Ze worden tot 20 (Jelmer) resp. 10 geselslagen veroordeeld. 2/3 van het dorp is daarvoor. Stefan de Graaf vindt zijn ene zoon Timo die zich opgehangen heeft en zijn andere zoon Max die zijn ogen heeft dicht gelijmd en giftige paddenstoelen uit een heksenkring heeft gegeten. Hij moet direct naar het ziekenhuis in Nijmegen. Stefan bekijkt nu alles door de ogen van Katharina: hij is nu ook verketterd: de schuld van alles ligt bij de mensen van Beek. Hij ziet in dat hij stomme dingen heeft gedaan. Wensen gehad en offers gebracht die niet konden worden ingelost. Dan hoort hij geklop op de deur. Is het Timo die toch terug is gekomen? Stefan die arts is, pakt de hechtdraad en begint zijn ogen dicht te naaien. Hij wil eeuwige duisternis.
Personages
Stefan de Graaf
Stefan is arts in Nijmegen, getrouwd met Jolanda en heeft twee zoons: de oudere Timo en de wat jongere Max. Hij heeft wel een goede relatie met Max, maar een betere met Timo. Timo wordt gedwongen (door Jelmer en Katharina?) zich op te hangen en dan wil Stefan graag zijn zoon terug. Hij onthecht daarvoor de ogen en de mond van de heks, maar dan breekt de hel pas echt los. Beek beleeft zijn laatste dagen en Stefan moet zich in veiligheid brengen. Als de kinderen van de heks worden doodgeschoten, komt de ultieme wraak. De bevolking wordt behekst en loopt de rivier de Waal in. Hij is de enige overgebleven inwoner van Beek en hij begint zijn ogen dicht te naaien. Hij kan de catastrofe niet onder ogen zien.
Jelmer Holst
Jelmer is de grootste pestkop van de vrienden, maar hij gaat erg ver. Hij steekt een mes in de half vergane borst van Katharina en en later stenigt hij haar met een paar vrienden. Hij wordt in het openbaar gegeseld en neemt toch weer wraak op Timo door een fluisteropname van de heks te gebruiken, waardoor die zich ophangt. Jelmer wordt later ervan verdacht de ogen van de heks te hebben geopend en door een woedende menigte gelyncht.
Timo de Graaf
Timo is best een goede jongen. Hij is computerfreak en zet door hem opgenomen filmpjes met zijn GoPro op een internetsite, maar hij heeft een morele grens. Het steken van de heks met een Stanleymes door Jelmer veroordeelt hij sterk.
Robert Grim
Robert is werknemer van HEX en eigenlijk een goede kerel. Hij wil de ellende die hij in Beek waarneemt wel meedelen aan de AIVD, maar de Raadsheer Kobus Mater verbiedt hem dat. Hij gaat met het dorp ten onder als Stefan de hechtingen van de heks verwijdert.
Perspectief
Het persepectief wisselt af en toe van personage. Je kan er van uitgaan dat het een alwetend perspectief heeft. Wel zijn er een paar personages van waaruit meer van binnenuit wordt verteld: Stefan de Graaf, zijn zoon Timo, zijn vrouw Jolanda, Robert Grim en Gemma de slagersvrouw.
Tijd
Het verhaal speelt zich af in 2012 en het wordt chronologisch verteld. Ruimte Het verhaal vindt plaats in het Gelderse dorpje Beek.
Thema
Het thema is wraak. Omdat Katharina eeuwen geleden is vermoord door de dorpelingen in Beek [ze is opgehangen wegens hekserij] is ze daarna op wraakexpeditie gegaan. Daarna hebben weer andere dorpelingen haar ogen en mond dichtgenaaid en is ze blijven rondzwerven in Beek. Er heerst een vloek over het dorp: bewoners zullen tot in lengte van jaren het dorp niet kunnen ontvluchten.
Motieven
Het belangrijkste motief is 'Het Geheim'. Het geheim van de heks mag niet worden doorverteld aan buitenstaanders. Ook heeft het verhaal de motieven: zelfmoord, vader- zoonrelatie, apocalyps, geloof en isolement.
Motto
Dit verhaal heeft geen motto.
Titelverklaring
In eerste instantie lijkt de titel te verwijzen naar de heks van Beek, Katharina van Wyler. Maar de spellingwijze is anders . Daarom verwijst de titel naar HEX, het controle-apparaat dat alles wat met de heks van Wyler te maken heeft registreert.
Slotzinnen
Het klopte opnieuw aan. Een trage, harde bons, eenmaal slechts. Hij zag de schaduw van knokkels tegen de ruit rusten. Stefan de Graaf nam naald en draad in de hand en terwijl het ding dat voor de deur stond maar bleef aankloppen, begon hij aan zijn ogen, hopend dat de eenzaamheid van de eeuwige duisternis hem enig comfort zou bieden tegen de kou.
Beoordeling
Ik vond dit een zeer goed boek. Het is op een manier geschreven waardoor, zodra je begint, je niet kan stoppen met lezen. Wel was het in het begin een beetje onduidelijk en vaag. Het boek dealt met een paar heftige onderwerpen zoals zelfmoord. Het is dus niet voor mensen met een erg zwakke maag. Dit boek is dus een echte aanrader voor iedereen die er tegen kan.